August 4th, 2016 → 10:04 am @ Aris Aristidou
Παραδοσιακά η Κύπρος με τη Συρία είχαν πολύ καλές πολιτικές και οικονομικές σχέσεις. Προσωπικά πίστευα ότι η γειτονική μας Χώρα ήταν μια προέκταση της μικρής μας πατρίδας, όπως έδειχνε και το τόξο του ακρωτηρίου του Αποστόλου Αντρέα! Υπό ομαλές συνθήκες η Συρία θα μπορούσε να συμπληρώσει και θεραπεύσει από πολλές πλευρές τις αδυναμίες της Κύπρου. Ιδιαίτερα θα μπορούσε να βοηθήσει να πραγματοποιηθεί το όραμά μας για μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό οικονομικό κι εμπορικό Κέντρο. Πέραν της γεωγραφικής γειτνίασης της, η Συρία, με τη δυνητικά τεράστια αγορά σε σχέση με την κυπριακή και τους πλούσιους πλουτοπαραγωγικούς της πόρους, θα μπορούσε να αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για ανάπτυξη δραστηριοτήτων των Κύπριων επιχειρηματιών για αμοιβαίο όφελος.
Εκείνο που χρειαζόταν ήταν κάλυψη των πολιτικών κι άλλων κινδύνων που πιθανόν να παρουσιάζονταν λόγω της ρευστότητας της κατάστασης στη γενικότερη περιοχή. Τούτο επιχειρήσαμε να προσφέρουμε με την προώθηση σύναψης Συμφωνίας Οικονομικής Συνεργασίας Κύπρου- Συρίας από το 1975. Σε συναντήσεις της Μικτής Επιτροπής εφαρμογής της συμφωνίας, εδώ και στη Δαμασκό, επισημάνθηκαν οι μεγάλες δυνατότητες επέκτασης των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δυο Χωρών, δόθηκαν λύσεις σε πολλά διαδικαστικά θέματα που παρεμπόδιζαν την ανάπτυξή τους και τέθηκαν τα πλαίσια για δράση σε συγκεκριμένους τομείς. Με την αμοιβαία κατανόηση που επιτεύχθηκε, αρκετές κυπριακές βιομηχανίες, οι οποίες δεν μπορούσαν να ευδοκιμήσουν στην Κύπρο (έλλειψη εργατικού δυναμικού, ψηλά κόστη παραγωγής), μετέφεραν τις εγκαταστάσεις τους στη Συρία (όπως και στην Ιορδανία), τουριστικές επιχειρήσεις προσπάθησαν να επεκτείνουν τις ξενοδοχειακές και ναυτιλιακές δραστηριότητές τους στις ακτές της Συρίας κι όχι μόνο, με την προοπτική επέκτασης των τουριστικών και περιηγητικών υπηρεσιών της Κύπρου ιδιαίτερα προς τους επισκέπτες από τις πέραν της Ευρώπης Χώρες, ενώ μεγάλες Συριακές επιχειρηματικές μονάδες ενδιαφέρθηκαν να περιλάβουν την Κύπρο στις οικονομικές τους δραστηριότητες, που κάλυπταν ένα τεράστιο φάσμα των αραβικών αγορών μέχρι τον Κόλπο. Οι προοπτικές επιτυχίας των προσπαθειών αυτών αυξήθηκαν όταν σε κάποιο στάδιο η Ε.Ε. προέβη σε διευθετήσεις μιας μορφής Τ.Ε. με τις Μεσογειακές Χώρες, που δεν μπορούν να ενταχθούν, από το Μαρόκο μέχρι τη Συρία. Λόγω της προχωρημένης ήδη σχέσης της με την Ε.Ε. (κι αργότερα της ένταξής της), καθώς και του επιπέδου ανάπτυξής της, η Κύπρος θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικότατο ρόλο στην εναρμόνισή τους με το Ευρωπαικό Κεκτημένο διανοίγοντας έτσι προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξής τους καθώς κι ενδυνάμωσης των μεταξύ μας οικονομικών δεσμών.
Για πολλά χρόνια με Προέδρους τους Άσσαντ, πατέρα και υιόν, από τη μικρή μειονότητα των Σύρων Αλαουιτών, η Συρία, όχι μόνο αναπτύχθηκε αρκετά, αλλά και κατάφερε να αποτελέσει πηγή σταθερότητας στην περιοχή. Οι άλλες Αραβικές Χώρες προσέτρεχαν προς αυτή σαν στη Μέκκα του πολιτισμού και της ανάπτυξης. Δυστυχώς από τη μια ο οθωμανικός επεκτατισμός της Τουρκίας (ήδη πριν από το 1940 κατάφερε να προσαρτήσει το Σαντζάκιο της Αλεξαντρέτας με την ανοχή Δυτικών Δυνάμεων που επιτηρούσαν την περιοχή από την εποχή του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου) κι από την άλλη η προσπάθεια της Δύσης να προστατεύσει τα συμφέροντά της στην περιοχή εξέθρεψαν τις σημερινές αποσταθεροποιητικές δυνάμεις στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή. Έτσι η Συρία βρέθηκε προ διπλού μετώπου: της εσωτερικής επανάστασης κατά του καθεστώτος Άσαντ και του γενικότερου κινήματος των Ισλαμιστών/Τζιχαντιστών.
Η Κύπρος δυστυχώς με τα δικά της προβλήματα αδυνατεί να βοηθήσει τη γείτονα Συρία. Είναι επίσης υποχρεωμένη να ακολουθεί την πολιτική της Ε.Ε. και να μη την αντιμάχεται ως Μέλος της. Ο Πρόεδρος, που προς τιμή του ανέπτυξε θαυμάσιες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση συνεννόησης και συνεργασίας με γειτονικές Χώρες (κι όχι μόνο) δεν μπόρεσε να προσφέρει καμιά βοήθεια στη Συρία. Είναι εδώ που θεωρώ αξιέπαινη κι από πάσης άποψης ορθή την ενέργεια του Αρχιεπισκόπου να αναλάβει πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση αυτή. ‘Άλλωστε σαν ένας από τους προκαθημένους της ορθοδοξίας έχει ενδιαφέρον κι ευθύνη για τις ταλαιπωρημένες χριστιανικές εκκλησίες της Μ. Ανατολής και της Αφρικής. Ίσως μάλιστα στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναλάβει μια ευρύτερη σταυροφορία σε συνεννόηση, όχι μόνο με τον Πατριάρχη, αλλά και με τον Πάπα, μετά την πρόσφατη χειρουργική επέμβαση, που εύχομαι να είναι επιτυχής. Επειδή η ενέργεια αυτή, άνκαι ανθρωπιστική, έχει και πολιτική χροιά, πιστεύω ότι οποιαδήποτε δράση εκ μέρους του θα πρέπει να αναλαμβάνεται σε συνεννόηση με την πολιτική ηγεσία.
Δεν μπορώ να φανταστώ τις δυσμενείς επιπτώσεις πάνω στην Κύπρο από τυχόν διάλυση ή αποδυνάμωση κατά κάποιο τρόπο της σημερινής Συρίας έστω κι αν αυτό είναι η επιδίωξη των συνεταίρων και των στρατηγικών εταίρων μας. Πέραν της περαιτέρω επέκτασης κι ενδυνάμωσης της Τουρκίας, η τυχόν σταθεροποίηση των Ισλαμιστών στη Συρία θα μεταφέρει πιο κοντά μας και στην Ε.Ε. μόνιμα τον ανατολικό ισλαμικό κίνδυνο με όλους τους κινδύνους που τούτο θα εγκυμονούσε. Δεν είναι τυχαίο που ακόμα καιτο Ισραήλ, παρά τις παλιές διαφωνίες του με τη Συρία (υψώματα Γκολάν κλπ) έχει τηρήσει μια στάση ανοχής που βοηθά τον Άσαντ. Τί είπαμε γι αυτό στις τόσες επίσημες συναντήσεις Κύπρου-Ισραήλ;
Επειδή, όπως τόνισα κι άλλοτε, η Τουρκία δε φαίνεται να ανησυχεί από τις επεκτατικές επιδιώξεις των Ισλαμιστών, η Ελλάδα και η Κύπρος θα πρέπει να δουλέψουν προς κάθε κατεύθυνση για αντιμετώπιση της απειλής του νεο-οθωμανικού επεκτατισμού ιδιαίτερα στη Συρία.
Δρ Ιάκωβος Αριστείδου