April 11th, 2018 → 5:56 pm @ Aris Aristidou
Το Υπουργείο Μεταφορών έχει αρμοδιότητες πάνω σε θεμελιακά θέματα ενός Νησιού. Η Κυπριακή οικονομία για να αναπτυχθεί χρειάζεται σύγχρονη/εύκολη/οικονομική διασύνδεση με τις γύρω περιοχές και τον υπόλοιπο κόσμο με τη θάλασσα, τον αέρα και τις τηλεπικοινωνίες. Κι είναι το Υπουργείο αυτό που χειρίζεται τις σχετικές υπηρεσίες. Είναι επίσης επιφορτισμένο με τη δημιουργία ή διαχείριση άλλης υποδομής (οδικό δίκτυο/δημόσιες μεταφορές/αλληλογραφία/δημόσια κτίρια/αρχαιότητες). Πέραν της ολοκλήρωσης της υποδομής τα αναπτυξιακά θέματα που απομένουν έχουν να κάμουν με την αναβάθμιση της Κύπρου σαν αεροπορικού, λιμενικού και τηλεπικοινωνιακού κόμβου. Παρά τις προσπάθειες από το 1969/70 πολύ λίγα έγιναν για να αποκτήσουμε ένα καλό σύστημα δημόσιων μεταφορών επιβατών και να απαλλαγούμε από τη δυναστεία του ιδιωτικού αυτοκινήτου. Τέλος επειδή οι Αρχαιότητες υπάγονται στο Υπουργείο, έστω και λόγω ‘ιστορικής παραδρομής’, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ανέγερση ενός σύγχρονου εθνικού μουσείου και την αξιοποίηση των αρχαιοτήτων για προώθηση τουριστικών/πολιτιστικών σκοπών.
Η πολύπτυχη έννοια της ανάπτυξης που προωθούσαμε δεν μπορούσε να μην περιλαμβάνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η ώρα για συστηματική ενασχόληση με την δικαιοσύνη ήρθε το 1979, μετά τα δεινά της εισβολής. Οι εκκρεμούσες υποθέσεις αστικού δικαίου στα Δικαστήρια συσσωρεύονταν κι η εκδίκασή τους καθυστερούσε. Είναι οι ίδιοι οι νομομαθείς που λέγουν ότι ‘καθυστερημένη απονομή δικαιοσύνης, δεν είναι δικαιοσύνη’. Το θέμα αυτό, μαζί με το θέμα της αναθεώρησης της αποικιοκρατικής μας νομοθεσίας έθεσα στον τότε Υπουργό Δικαιοσύνης με την ευκαιρία της ετοιμασίας του Έκτακτου Σχεδίου,1979-1981, που συγκάλεσε σύσκεψη των ενδιαφερομένων (Ανωτάτου Δικαστηρίου, Γενικού Εισαγγελέα κι Επιτρόπου Νομοθεσίας) για συζήτησή τους ώστε να διαμορφώσουμε το σχετικό κεφάλαιο, που θα αποτελέσει και την Κυβερνητική πολιτική. Έκτοτε δεν παρέλειπα με κάθε ευκαιρία να υποδεικνύω στους εκάστοτε Προέδρους του Ανωτάτου Δικαστηρίου την ανάγκη να αναλάβουν οι ίδιοι πρωτοβουλία στα θέματα αυτά. Ο Πρόεδρος Βασιλείου διόρισε Επιτροπή υπό τον τότε Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Γιώργο Πική για να μελετήσει τις διαδικασίες που ακολουθούσαν τα Επαρχιακά Δικαστήρια και να εισηγηθεί λύσεις αναφορικά με την αποτελεσματικότητά τους. Φαίνεται πως η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί μέχρι σήμερα. Δεν είναι τυχαίο που η Κύπρος καταδικάστηκε κι από το Δικαστήριο της Ευρώπης για καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης!
Ασφαλώς για το Υπουργείο Ενέργειας η διαχείριση του θέματος του φυσικού αερίου προέχει, που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί και στην αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας. Επειδή το θέμα αυτό εξαρτάται από αστάθμητους παράγοντες, το Υπουργείο δεν πρέπει να παραμελήσει άλλους τομείς, τη βιομηχανία, τον τουρισμό κ.ά. Η παρατηρηθείσα διαχρονικά άνοδος και πτώση της σημασίας της βιομηχανίας οφείλεται και στην επιδειχθείσα ολιγωρία στην εφαρμογή της ενδεδειγμένης στρατηγικής. Τα Έκτακτα Σχέδια προνοούσαν για: προώθηση δραστηριοτήτων, που χρησιμοποιούν σύγχρονη τεχνολογία, συνεργασία με το ξένο κεφάλαιο, πολιτική έντονου εξαγωγικού προσανατολισμού, εξασφάλιση ψηλού βαθμού εξειδίκευσης σε τομείς όπου η Κύπρος διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Αξιοσημείωτα είναι επίσης η εκπεφρασμένη βούληση γιά εισαγωγή μέτρων για διευκόλυνση της συγχώνευσης μικροτέρων σε μεγαλύτερες μονάδες, ενδυνάμωση του θεσμού δημοσίων εταιρειών, απλοποίηση των διαδικασιών προώθησης βιομηχανικών σχεδίων κλπ. Για την υπερπήδηση του μικρού μεγέθους δραστηριοτήτων θα προωθούντο κοινοπραξίες στις αγορές πρώτων υλών, πρόσθετα μέτρα για διευκόλυνση συγχωνεύσεων ομοειδών βιομηχανιών, καθετοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας καθώς και ενθάρρυνση υπεργολαβιών μεταξύ βιομηχανικών μονάδων. Οι Σύμβουλοι, που μετακλήθηκαν στη δεκαετία 1986-1996, εισηγήθηκαν μιά ολοκληρωμένη βιομηχανική στρατηγική, που η Κυβέρνηση υιοθέτησε. Τώρα χρειάζεται η επικαιροποίηση των πιο πάνω. Τέλος, για τον τουρισμό χρειάζεται η ποιοτική αναβάθμισή του.
Ως γνωστό το Υπουργείο Εργασίας αποτελεί το κατ’ εξοχή οικονομικό και κοινωνικό Υπουργείο. Έχει να κάμει με τον πιο σημαντικό συντελεστή παραγωγής, την εργασία και με την ευημερία ολόκληρου του λαού, την αύξηση του ΑΕΠ και την δικαιότερη κατανομή του, ένα πραγματικά δύσκολο έργο. Από τη μια θα πρέπει να φροντίζει να παρέχει τις καλύτερες υπηρεσίες στους τομείς αρμοδιότητάς του κι από την άλλη να προωθεί τις πιο αποτελεσματικές συναινετικές σχέσεις/λύσεις μεταξύ των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των λιγότερο ευνοούμενων τάξεων του λαού (ανέργων, αναπήρων, κοινωνικής μέριμνας) αλλά και στην προώθηση της γενικότερης κοινωνικοοικονομικής συναίνεσης (τριμερούς συνεργασίας όχι μόνο σε εργατικά θέματα αλλά και σε θέματα ανάπτυξης γενικότερα-μεγαλύτερη επαναδραστηριοποίηση εργατικών συμβουλευτικών σωμάτων και της Οικονομικής Συμβουλευτικής Επιτροπής).
Σαν Γενικός Διευθυντής είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με το Υπουργείο Εξωτερικών προς διάφορες κατευθύνσεις: Στην επιτυχή προσπάθεια για ΤΕ, που οδήγησε στην ένταξη στην ΕΕ, στην επέκταση των οικονομικών κι άλλων σχέσεων της Κύπρου με πολλές Χώρες της Υφηλίου (ΕΣΣΔ και τις άλλες Χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, Συρία, Λίβανο, Ιορδανία, Αίγυπτο, Κουβέιτ, Ιράκ, Ισραήλ, Ινδία, Κίνα, Ιαπωνία, Αυστραλία κ.ά.). Όμως η συνεργασία αυτή πρέπει να είναι αμφίδρομη. Και το ίδιο το Υπουργείο θα πρέπει να μεταφέρει στα αρμόδια Υπουργεία/Οργανισμούς περιπτώσεις όπου διαφαίνονται προοπτικές συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και κάποιας Χώρας. Όπως είχαμε κάποτε δημιουργήσει την Υπηρεσία Απόδημων Κυπρίων κατά ανάλογο τρόπο να ορισθεί εκ των ενόντων ανάλογη Υπηρεσία για το θέμα αυτό. Ήταν η Υπηρεσία Αποδήμων που μας οδήγησε στις αρχές της δεκαετίας 1990 στην υπογραφή ειδικής Συμφωνίας με την Αυστραλία για καταβολή της σύνταξης επαναπατριζομένων Κυπρίων. Μέχρι τότε οι Κύπριοι δικαιούχοι έπρεπε κάθε τόσο να μεταβαίνουν στην Αυστραλία για να τους καταβληθεί η σύνταξή τους.