August 10th, 2018 → 1:03 pm @ Aris Aristidou
Η ιστορία των λαών είναι γεμάτη από σκαμπανεβάσματα, περίοδοι ακμής κι ευημερίας από τη μια και περίοδοι δυσπραγίας κι ανέχειας από την άλλη. Όμως θα ανέμενε κανένας από ένα λαό, όπως ο Ελληνικός, που ανέπτυξε τον ανθρώπινο πολιτισμό κι έθεσε τις βάσεις για τη σύγχρονη επιστήμη σε πλείστους τομείς, να συνεχίσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη βελτίωση της ζωής κι ευημερίας των ατόμων κι όχι να παλεύει συνεχώς για απλή επιβίωσή τους. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες του απανταχού Ελληνισμού και τη δημιουργικότητα των ιδίων των Ελλήνων θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πρότυπο μιας αναπτυγμένης Χώρας με συνεχώς αυξανόμενες δυνατότητες.
Αυτά συζητούσαμε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 οι Έλληνες φοιτητές της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE), στα πλαίσια της Hellenic Society. Κι ήταν εκεί Έλληνες φοιτητές από όλα τα μέρη της γης. Ήταν η εποχή που ο Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής κάλεσε από το εξωτερικό, όπου διέπρεπε σαν οικονομολόγος, τον Α. Παπανδρέου να αναλάβει το νεοιδρυθέν Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για τη συστηματική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Τόσο ο ίδιος όσο κι ο Κ. Σημίτης, που βρισκόταν τότε στο Λονδίνο για σπουδές, μας επισκέφτηκαν κι είχαμε εκτενείς συζητήσεις για το πώς η Ελλάδα θα μπορούσε να πρωτοστατήσει στον ευρύτερο αναπτυξιακό τομέα. Δυστυχώς όλα αυτά τα όνειρα καταβαραθρώθηκαν με το πραξικόπημα της Χούντας το 1967, με τραγικές συνέπειες τόσο για την Κύπρο όσο και την Ελλάδα.
Με το πραξικόπημα της Χούντας και την Τουρκική εισβολή του 1974 στην Κύπρο και τον αγώνα μας για περίθαλψη των εκτοπισθέντων κι επαναδραστηριοποίηση της οικονομίας καθυστερήσαμε να αρχίσουμε συστηματικές επαφές με την Ελλάδα στα θέματα ανάπτυξης. Τις εισηγήσεις μου προς διάφορες προσωπικότητες (πρωθυπουργούς, υπουργούς, αρχισυντάκτες εφημερίδων κ.ά.), φρόντισα να μεταφέρω πάρα πέρα σε μια προσπάθεια να κινητοποιηθεί κι ο απανταχού Ελληνισμός προς την κατεύθυνση αυτή. Αν υπάρχει σήμερα Ισραήλ πιστεύω ότι τούτο οφείλεται στο Εβραικό Λόμπι της Αμερικής κι αλλαχού.
Αλλά και στον τομέα της ανάπτυξης οι απόδημοι θα μπορούσαν να πρωτοστατήσουν. Με αφορμή μια αναφορά σε ένα νησί με 2 κατοίκους ξανάγραψα για τις δυσκολίες και τις δαπάνες, που υφίσταται η ελληνική οικονομία στο θέμα των εσωτερικών συγκοινωνιών (μικρά διάσπαρτα νησιά, μικρά ορεινά χωριά). Κι εδώ χρειάζεται χωροταξικός προγραμματισμός και έργα οδικά κι ακτοπλοικά. Εμείς αμέσως μετά την εισβολή προχωρήσαμε κι εφαρμόσαμε με τη Διεθνή Τράπεζα σχέδια Ενιαίας Αγροτικής Ανάπτυξης σε διάφορες περιοχές για τον σκοπό αυτό. Πέραν τούτων, οι Έλληνες εφοπλιστές, που εδρεύουν συνήθως στο εξωτερικό, θα μπορούσαν να συμβάλουν στο πρόβλημα που υπάρχει με τις θαλάσσιες συγκοινωνίες των διάσπαρτων Νησιών.
Με την ευκαιρία κάποιας σοβαρής αναποδιάς υπενθύμιζα την πάγια θέση μου ότι για να πάει μπροστά η Ελλάδα θα πρέπει να υπάρξει κοινή προσπάθεια στη βάση ενός συνεχώς επικαιροποιημένου εθνικού προγράμματος σε όλους τους τομείς. Η εναπόθεση της ευημερίας του λαού στα χέρια της αγοράς, έστω κι αν τίθενται κατά καιρούς κανόνες στη λειτουργία της, μοιάζει με τυχερό παιχνίδι, κάποιος κερδίζει κάποιος χάνει, ενώ στο τέλος τη ‘νύμφη’ πληρώνει ο πολύς κόσμος. Εάν από τη δεκαετία του 1960 είχε καθιερωθεί ο μηχανισμός ΚΕΠΕ, όχι μόνο για τη μελέτη οικονομικών θεμάτων αλλά και για την εφαρμογή ορθής αναπτυξιακής πολιτικής, η Ελλάδα θα περνούσε σχετικά ανώδυνα μέσα από τα πολλά οικονομικά αδιέξοδα στα οποία αλόγιστες κομματικές πολιτικές την οδήγησαν. Η τελευταία απόφαση στην Ε.Ε. για διευθέτηση του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδας ήταν μια ευκαιρία να επανέλθει η Χώρα στην προγραμματισμένη ανάπτυξη. Όλες οι υποχρεώσεις που ανέλαβε θα έπρεπε να ενταχθούν σε ένα Έκτακτο Σχέδιο Ανασυγκρότησης, το οποίο μπορούσε πολύ σύντομα να ετοιμαστεί στο ΚΕΠΕ και να χρηματοδοτηθεί από ευρωπαικά προγράμματα.
Ένα Σημείωμα που έστειλα το 2011 στον Πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου έλεγε, μεταξύ άλλων: Δεν θα ασχοληθώ με τις διευθετήσεις που κάνατε. Το ΔΝΤ κι η Ε.Ε. αυτά ξέρουν αυτά κάνουν. Η κατάσταση της οικονομίας είναι τέτοια που θα πρέπει να γίνουν διαρθρωτικές τομές. Με ανησυχεί η ανάπτυξη της οικονομίας, που είναι αρνητική. Είναι μέσα από την ανάπτυξη της οικονομίας που μπορεί να επέλθει η έξοδος από τα σημερινά αδιέξοδα. Η άνοδος του ΑΕΠ κι η μείωση της ανεργίας θα φέρουν και έσοδα στο Κράτος και θα εφοδιάσουν τον κόσμο με υπομονή να αντέξει την πίεση. Η ανάπτυξη θα επέλθει με την προώθηση επενδύσεων γενικά. Επειδή το Κράτος δεν μπορεί να εκτελέσει έργα, η εισήγησή μου είναι να δοθούν στον ιδιωτικό τομέα με το σύστημα ΒΟΤ. Ξεκινάτε με δημόσια έργα που έχει ανάγκη η Χώρα. Παράλληλα θα πρέπει ο ιδιωτικός τομέας να ενθαρρυνθεί να προχωρήσει στην υλοποίηση επενδύσεων που έχει στο μυαλό του. Καλέστε προς τούτο τους επαγγελματικούς συνδέσμους να σας υποβάλουν τις σχετικές εισηγήσεις τους. Απευθυνθείτε στους Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες, τους εφοπλιστές, τους απόδημους επιχειρηματίες να προχωρήσουν σε επενδύσεις με τη συμπαράσταση της Κυβέρνησης. Ακόμη κι η κατάργηση της γραφειοκρατίας θα ήταν ικανό κίνητρο για αύξηση των επενδύσεων. Όλα τα πιο πάνω θα πρέπει να γίνουν συντονισμένα και με συνέπεια. Προς τούτο χρειάζεται ένα είδος Κεντρικής Επιτροπής Προγραμματισμού υπό την Προεδρία σας, η οποία θα θέτει στόχους και θα παρακολουθεί την υλοποίησή τους…
Οι εισηγήσεις αυτές ισχύουν ακόμη περισσότερο τώρα.